Maand van de Geschiedenis in Schiedam: Wat een ramp! Lezingenreeks in oktober
ProgrammaAlle lezingen, die afwisselend plaatsvinden bij Jeneverie ‘t Spul en het Nationaal Jenevermuseum, beginnen om 15:00 uur en zijn gratis toegankelijk. Vergeet niet om een plekje te reserveren! Voorafgaand aan de lezing is de bar open. Ook naderhand is er gelegenheid om na te praten met een drankje.
Zaterdag 1 oktober, 15:00 uur: Schiedam in de Middeleeuwen, door dr. Jan Willem Verkaik. Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642. In deze lezing kijkt historicus dr. Jan Willem Verkaik naar Middeleeuws Schiedam aan de hand van de thema’s ‘duurzaamheid’ en ‘rampen’. Zondag 2 oktober, 15:00 uur: Een ramp voor Schiedam: de drooglegging, door Rob van Klaarwater. Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92, Schiedam. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642. De drooglegging, het verbod op alcoholische dranken in de Verenigde Staten in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw, was rampzalig voor de Schiedamse export. De jeneverindustrie en haar toeleveringsbedrijven waren immers de kurk van de lokale economie. Jeneverkundige Rob van Klaarwater vertelt erover in zijn Borrelmuseum en Jeneverie 't Spul, waar meer dan 500 jenevers van over de hele wereld te proeven zijn. Zondag 9 oktober, 15:00 uur: Moord & Brandewijn, door Leroy Fisscher. Locatie: Nationaal Jenevermuseum, Lange Haven 74. Reserveren via receptie@jenevermuseum.nl. Historicus Leroy Fisscher (Nationaal Jenevermuseum) vertelt over de fatale rol die drank speelde toen de Fransen in het Rampjaar 1672 het land binnenvielen. Met aansluitend de presentatie van een publicatie over de HAV bank, die het gemeentearchief Schiedam speciaal maakte voor de Maand van de Geschiedenis. Op de Gerrit Verboonstraat in Schiedam staat een iconisch pand van architect Willem Dudok. Dit appartementencomplex staat nog steeds bekend als 'de HAV bank', want daar had dit bedrijf zijn hoofdkantoor. Een échte Schiedammer verzekerde zich tegen rampen natuurlijk bij de HAV! Zondag 16 oktober, 15:00 uur: Een rampzalige reis: hoe een Schiedamse familie in handen viel van piraten, door Dennis van Holten. Locatie: Nationaal Jenevermuseum, Lange Haven 74. Reserveren via receptie@jenevermuseum.nl. Het Schiedamse gezin Stout wilde in de zeventiende eeuw emigreren naar Suriname, maar zou er nooit aankomen. Hun schip werd gekaapt door piraten en het gezin werd gevangengenomen. Historicus Dennis van Holten (Stedelijk Museum Schiedam) vertelt over wat het gezin meemaakte in Noord-Afrika en hoe zij uiteindelijk weer terugkwamen in Schiedam. Het verhaal van de familie Stout is onderdeel van Panorama Schiedam, de tentoonstelling over de geschiedenis van de stad die te zien is in het Stedelijk Museum Schiedam. Zondag 23 oktober, 15:00 uur: Stolpersteine in Schiedam, door Peter Groeneweg. Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642. Stolpersteine is van oorsprong een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (1947, Berlijn). Hij brengt gedenktekens aan in het trottoir voor de huizen van mensen die door de nazi's verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord zijn gedreven. In Schiedam zijn 145 Stolpersteine te vinden. Peter Groeneweg, secretaris van Stichting Stolpersteine, vertelt over de Schiedamse herdenkingsstenen en de verhalen die hierachter schuilgaan. Bij gunstig weer wordt er ook een korte wandeling gemaakt langs enkele Stolpersteine aan de Hoogstraat. Zondag 30 oktober: Kasteelruïnes als stille getuigen, door dr. Jan Willem Verkaik. Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92, Schiedam. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642. Schiedam en omgeving waren ooit rijk aan kastelen, maar door oorlogsgeweld en overstromingen is hiervan weinig overgebleven. Historicus dr. Jan Willem Verkaik is de archieven ingedoken en heeft vastgelegd wat nog aan ruïnes rest. Tijdens deze lezing word je aan de hand van tekeningen uit het handschrift van Jacob Lois, ‘Oude ware Beschrivinge van Schielandt’ (1672), meegenomen op een kastelentrip langs de vroegere rijkdom aan "heerlijke slooten en stamhuijsen". |
|
Vaste tentoonstellingenVASTE OPSTELLING
Het Jenevermuseum kent, naast de branderij, waar te zien is hoe in het verleden jenever werd gestookt, 2 vaste tentoonstellingszalen. In deze tentoonstellingszalen wordt ingegaan op de historie van de jeneverindustrie, het proces, de mensen, die er werken en de maatschappelijke betekenis van deze industrie voor Nederland en de rest van de wereld. De vaste opstelling van het Jenevermuseum werd in 2019 en 2020 compleet vernieuwd. Het bezoeken van deze zalen is een must voor iedereen, die in de geschiedenis van de jeneverindustrie is geïnteresseerd |
|
|
EXPOSITIEZAAL
Jenever in de Wereld, De verleiding van jenever van 2 juni 2020 tot en met eind 2022 De Fransman heeft zijn cognac, de Schot zijn whisky, de Duitser zijn schnaps en de Rus zijn wodka. En wij? Wij hebben jenever! In bijna alle uithoeken van de wereld treffen we herinneringen aan van dit typisch Schiedamse product. In de onlangs vergrootte expositiezaal van het Jenevermuseum wordt ingegaan op de verbreiding en verspreiding van Jenever in de wereld. U kunt daar met eigen ogen zien hoe ver de invloed van Schiedam en zijn jenever reikt. Recent is aan het thema in deze zaal toegevoegd het onderwerp: 'Jenever in Nederlands-Indië' tussen 1850 en 1940, waardoor de tentoonstelling nog meer diepgang heeft gekregen. |
|
Stichting De Schiedamse Molens exposeert in het Jenevermuseum
van 14 juli 2022 tot en met 28 augustus 2022 In de Melcherszaal van het Nationaal Jenevermuseum Schiedam zijn deze zomermaanden allerlei kunstwerken te zien met de molens van Schiedam als onderwerp. Schilderijen vormen het leeuwendeel van de tentoonstelling maar er zijn ook fotoportretten en mixed media te bewonderen. Samenwerking De expositie ‘Levend Landschap’ van het Stedelijk Museum Schiedam is de aanleiding voor Stichting De Schiedamse Molens om een deel van haar bescheiden eigen collectie te tonen. Dit resulteerde in de tentoonstelling ‘De Molens, het gezicht van Schiedam’ en een samenwerking tussen drie Schiedamse culturele instellingen. “Tot aan de komst van de maalderij op stoomkracht vormden de windmolens de basis van de jeneverstokerij. Het is dus vanzelfsprekend dat we de werken in het Jenevermuseum exposeren” aldus directeur Hugo Boogaard. “Dit is mede mogelijk gemaakt door ‘De Stad te Gast’; een initiatief van het Jenevermuseum om andere instellingen in Schiedam ruimte te bieden voor een thema-expositie.” Wat is er te zien? Naast schilderijen en foto’s op doek uit de collectie van Stichting De Schiedamse Molens wordt er ook werk getoond van het Stedelijk Museum Schiedam, een particuliere collectie en van kunstenaar Aldo Hoeben. Andere kunstenaars zijn Charles Kemper, Lana Mesic, Piet Groen, Adriaan van der Schouw en Herman Paradies. Boogaard: “De periode waarin deze kunst is gemaakt bestrijkt het einde van de 19e eeuw, het begin van de twintigste eeuw en begin van de 21e eeuw. Daaruit blijkt dat de molens al eeuwenlang bepalend zijn voor het gezicht van Schiedam.” Opening De feestelijke opening van ‘De Molens, het gezicht van Schiedam’ vindt plaats op donderdag 14 juli vanaf 16.30 uur. Alle molen- en kunstliefhebbers zijn van harte welkom. De expositie loopt tot en met 28 augustus en is te bezichtigen op dinsdag tot en met zondag van 11.00 - 17.00 uur. Een entreebewijs voor het Nationaal Jenevermuseum Schiedam is dan wel noodzakelijk. |
|
|
Viering van het 30-jarig jubileum van 'Kunst Werkt'
van 26 november 2021 tot en met 16 januari 2022 Om te vieren dat St. KunstWerkt dertig jaar bestaat zijn dertig deelnemende kunstenaars aan de slag gegaan met de iconische 'kelderfles'. Het resultaat is een verscheidenheid aan kunstwerken gebaseerd op echt Schiedams erfgoed.De kunstenaars nemen de bezoekers mee in het achtergrondverhaal van de tentoonstelling tijdens gratis rondleidingen. Kijk voor meer informatie kijk op de site van KunstWerkt: www.stichtingkunstwerkt.nl |
|
Begraven Branders
van 7 augustus tot en met 7 november 2021 De Historische Vereniging Schiedam en het Nationaal Jenevermuseum Schiedam organiseren van 8 augustus tot en met 7 november 2021 de bijzondere expositie: ‘Begraven Branders, vergeten begraafplaats aan de Vlaardingerdijk/Schiedam’. Op deze tentoonstelling staat de voormalige rooms-katholieke begraafplaats centraal. De bezoeker krijgt een goed beeld van de vergeten begraafplaats aan de Vlaardingerdijk waar vele branders van de toenmalige ‘bovenklasse’ van Schiedam zijn begraven. Tentoonstelling Op de tentoonstelling is veel aandacht voor de branders, die aan de Vlaardingerdijk zijn begraven. Zij vormden door hun machtige posities een belangrijk deel van de lokale geschiedenis. De brandersfamilies waren vaak prominent aanwezig in Schiedam, in het bestuur en maatschappelijke organisaties. De brandersfamilies waren dikwijls door huwelijken met elkaar verweven. Dit valt op de begraafplaats aan de hand van de namen op de grafstenen duidelijk te constateren. Sommige namen van bekende branders leven nog voort in de Jeneverstad; denk aan de firma’s Herman Jansen en Nolet. Er zijn vele foto’s van de ruim twintig branders die op de expositie vertegenwoordigd zijn, maar ook hun bedrijven en producten worden belicht. Ook ander illustratief materiaal is in het Jenevermuseum te bewonderen. Denk aan informatie over de geschiedenis van de branderijen, mouterijen en distilleerderijen, plus etiketten, flessen, bidprentjes en andere kwetsbare collectiestukken. |
|
Proost, Gootjes biedt troost
van 16 mei tot en met 25 juli 2021 De Vrienden van het Jenevermuseum geven jaarlijks een bijzondere fles uit. Het etiket van deze fles ‘Old Schiedam’ wordt speciaal ontworpen door een Schiedamse kunstenaar. Dit jaar is het etiket voor de Vriendenfles 2021 vervaardigd door de bekende Schiedamse kunstenaar, Theo Gootjes. Wanneer we weer opengaan, kan een tentoonstelling van Theo Gootjes worden bezocht die hijzelf uit eigen werk heeft samengesteld onder de titel: Proost, Gootjes biedt troost! |
|
|
Brandijzers in de Steeg van Sjef Henderickx
Brandijzers, de naam zegt het al, werden gebruikt voor het brandmerken van "kelders" (kisten met jeneverflessen) en van fusten. Elke branderij in Schiedam had zijn eigen specifieke ijzer. Sjek Henderickx heeft deze brandijzers verwerkt in een ontwerp voor de Locomotiefsteeg. Door de afdrukken van deze historische brandijzers een plaats te geven in het plaveisel van de Locomotiefsteeg wordt de geschiedenis van de vele merken en soorten jenevers, die Schiedam heeft voortgebracht, levend gehouden. |
|
Straks gaat het jenever sneeuwen
Winter 2022-2023 komt de tentoonstelling 'Straks gaat het jenever sneeuwen', ontwikkeld door het Jenevermuseum in Hasselt, naar Schiedam. De tentoonstelling wordt georganiseerd in samenwerking met de Bibliotheek van Schiedam. Met ‘Straks gaat het jenever sneeuwen’ komt poëzie en jenever samen. Jenever was en is vaak het onderwerp van grote en minder grote dichters uit de Nederlandstalige poëzie. In samenwerking met verschillende culturele instellingen in Schiedam brengen we stadsbreed de gedichten en de jenever onder de aandacht. |
|